Hosted by OSOS , contributed by Nifora Nikolia on 15 May 2021
Με αφορμή κάποια άρθρα από εφημερίδες, που διαβάσαμε, σχετικά με τον πρόσφατο σεισμό που έπληξε τον νομό Λάρισας τον Μάρτιο του '21, αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με τους σειμσούς. Διαβάσαμε, επίσης, για τη συμπλήρωση 20 χρόνων από το φονικό σεισμό του 1999 στην Αττική, προβληματίστηκαμε και ξεκινήσαμε να διερευνούμε πώς προκαλείται ένας σεισμός, τις καταστροφικές συνέπειές του, τους τρόπους πρόβλεψης ενός επερχόμενου σεισμού, καθώς και τους τρόπους να προετοιμαστούμε ώστε να αντιμετωπίσουμε ένα σεισμό χωρίς φόβο, τρόμο και πανικό.
Συμμετέχοντες Εκπαιδευτικοί: Μουκίδου Σοφία, Καρκάνη Ελένη, Κουλογεωργίου Μαρία, Καρακώστα Βασιλική, Παπαδάκης Στέργιος, Σιώκης Πάνος, Νιφόρα Νικολία, Καλαμπαλίκης Δημήτρης, Περτσινίδης Αθανάσιος.
Feel
Διαβάζουμε το άρθρο της εφημερίδας "OnΛάρισα.gr" με τίτλο "Όταν ο χρόνος σταμάτησε με το χτύπημα του Εγκέλαδου στις 3 Μαρτίου" (21/03/2021). Μας δημιουργήθηκαν πολλές απορίες και ανησυχία, οπότε αποφασίσαμε να διαβάσουμε κι άλλα σχετικά άρθρα και μάλιστα για την περιοχή μας. Έτσι, στην εφημερίδα "Καθημερινή" μελετάμε το άρθρο με τίτλο "Δεκαεννέα χρόνια από τον φονικό σεισμό της Πάρνηθας" (7/09/2018).
Εκεί πληροφορούμαστε από τον διευθυντή ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου κ. Γεράσιμο Παπαδόπουλο πως είχαν καταγράψει πρόδρομες σεισμικές δονήσεις στο ρήγμα της Πάρνηθας τον Νοέμβριο του 1997, οι οποίες τους προετοίμαζαν για τον μεγάλο σεισμό του 1999. Περιμέναν ωστόσο να εκδηλωθεί αργότερα.
Επίσης, διαβάσαμε σε ένα άλλο άρθρο από την εφημερίδα "Το Βήμα" με τίτλο "Η Ελλάδα στους ρυθμούς των ρίχτερ" πως σύμφωνα με τους επιστήμονες, το χρονικό όριο της επανάληψης ενός ισχυρού σεισμού από το ίδιο ρήγμα φτάνει περίπου τα είκοσι χρόνια, όσα δηλαδή μεσολάβησαν από το φονικό σεισμό της Αθήνας του 1999, που στοίχισε τη ζωή σε 143 ανθρώπους, μέχρι τον σεισμό του Ιουλίου του 2019.
Το σχολείο μας βρίσκεται στους πρόποδες της Πάρνηθας. Μας απασχολεί, λοιπόν, πάρα πολύ η σεισμικότητα της περιοχής μας, μιας και βρισκόμαστε τόσο κοντά σε ένα ρήγμα.
Έτσι προβληματιστήκαμε και αναρωτηθήκαμε για τα παρακάτω:
- Πώς προκαλείται ο σεισμός;
- Τι είναι το ρήγμα;
- Πώς μπορούμε να προβλέψουμε έναν σεισμό;
- Υπάρχει πιθανότητα για έναν νέο μεγάλο σεισμό στην περιοχή μας;
- Λόγω της κοντινής απόστασης του σχολείου μας από την Πάρνηθα, θα μπορούσαμε να καταγράψουμε πιθανές σεισμικές δονήσεις που να προμηνύουν επερχόμενο σεισμό;
- Πώς μπορούμε να προστατευτούμε, τι σημαίνει "πολιτική προστασία" και "αντισεισμικός κανονισμός";
Imagine
Καταστρώνουμε ένα πλάνο για το ποιος θα ψάξει τι σε κάθε τάξη!
(Συμμετείχαμε μαθητές από τη Δ', Ε' και Στ' τάξεις.)
Σε κάθε τμήμα χωριζόμαστε σε 3 ομάδες μεικτών ικανοτήτων. Κάθε ομάδα αναλαμβάνει να απαντήσει στα δύο από τα έξι ερωτήματα που θέσαμε αρχικά.
Στο πλαίσιο της διερευνητικής μάθησης μέσω διερευνητικών εργασιών και αναζήτησης στο διαδίκτυο, με την καθοδήγηση των επιβλεπόντων εκπαιδευτικών και με συγκεκριμένα κριτήρια που θέσαμε, μαθαίνουμε:
- να αναζητάμε πληροφορίες από έγκυρες πηγές.
- να αναπτύσσουμε την κριτική μας σκέψη αξιολογώντας τις πληροφορίες που βρίσκουμε.
- να επιλέγουμε τις πληροφορίες που μας ενδιαφέρουν.
- να συνθέτουμε νέο δικό μας κείμενο χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες που επιλέξαμε.
Με το πέρας της διαδικασίας παρουσιάζει κάθε ομάδα την εργασία της στις υπόλοιπες ομάδες, αναφέροντας πάντα τις πηγές που χρησιμοποίησε.
Έπειτα, παρακολουθούμε βίντεο σχετικά με το τι προκαλεί τους σεισμούς και συζητάμε τα συμπεράσματά μας.
https://www.youtube.com/watch?v=c04eOFvJdIc
https://www.youtube.com/watch?v=KFPGtox1O6E
https://www.youtube.com/watch?v=9iy8HvhfmaQ
Οι πληροφορίες που μας φάνηκαν πιο χρήσιμες είναι ότι η γη είναι σαν ένα κρεμμύδι, δηλαδή έχει πολλά στρώματα. Εμείς βλέπουμε μόνο το μέρος που πατάμε που ονομάζεται φλοιός.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην ένωση λιθοσφαιρικών πλακών και γι' αυτό είναι μια σεισμογενής χώρα.
Μελετήσαμε επίσης πως ρήγμα είναι η διακοπή της συνέχειας μιας ομάδας στρωμάτων πετρωμάτων του στερεού φλοιού της γης. Τα ρήγματα δημιουργούνται από τις ενεργές τάσεις σε μια περιοχή, δηλαδή το σύνολο των δυνάμεων που επιδρούν στους γεωλογικούς σχηματισμούς της περιοχής αυτής.
Ένα όργανο προσεισμικής δραστηριότητας, που μας βοηθά να προβλέπουμε τους σεισμούς, είναι ο σεισμογράφος, καθώς καταγράφεται σε αυτόν η εδαφική μετάθεση.
Αποφασίσαμε να αναλάβουμε δράση! Κάθε τάξη ανέλαβε να κάνει μια σχετική δραστηριότητα.
Συγκεκριμένα, η Δ' τάξη ανέλαβε να ζωγραφίσει τις ενέργειες που πρέπει να κάνουμε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το σεισμό ώστε να παραμείνουμε ασφαλείς.
Η Ε' τάξη ανέλαβε να φτιάξει αφίσες με τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από έναν σεισμό εάν βρισμόμαστε στο σχολείο. Επίσης, έφτιαξε κόμικς με το πώς προστατευόμαστε από το σεισμό αν βρισμόμαστε στο σπίτι. Τέλος, κατασκεύασε και προγραμμάτισε ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι με το micro:bit για τις σωστές και λανθασμένες κινήσεις που πρέπει να κάνουμε ή να μην κάνουμε κατά τη διάρκεια τους σεισμού.
Η Στ΄τάξη ανέλαβε να κατασκευάσει ερωτηματολόγια, με την εφαρμογή google forms, απευθυνόμενα στους γονείς των μαθητών του σχολείου, με σκοπό να διερευνήσει το πόσο προετοιμασμένοι είμαστε για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά έναν σεισμό παραμένοντας ψύχραιμοι και ασφαλείς.
Τα ερωτηματολογια στάλθηκαν με email σε όλους τους γονείς του σχολείου και τα αποτελέσματα από τις απαντήσεις τους, τα επεξεργαστήκαμε και εξήγαμε πολύ ενδιαφέροντα και χρήσιμα συμπεράσματα.
Create
Χωριστήκαμε σε δύο ομάδες και η κάθε μια ομάδα σχεδίασε σε χαρτί πώς φαντάζεται να κατασκευάσει το δικό της ψηφιακό, σεισμογράφο σύμφωνα με τους κανονισμούς λειτουργίας των σεισμογράφων που μάθαμε.
Αφού συζητήσαμε και περιγράψαμε πώς φανταζόμαστε ότι θα λειτουργούν, κάναμε κάποιες βελτιώσεις ή τροποποιήσεις στα σχέδια.
Προσχωρήσαμε ύστερα στην κατασκευή του σεισμογράφου.
Για την κατασκευή του ψηφιακού σεισμογράφου χρησιμοποιήθηκε:
Ένα ποτενσιόμετρο 10Κ
Μία πλακέτα Arduino
Ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής
Τουβλάκια και ρόδες LEGO
Ένα ξύλινο κουτί
Ένα ελατήριο
Ένα βαρίδι
Ο τρόπος που λειτουργεί ο σεισμογράφος είναι απλός και μας εξέπληξε! Μας άρεσε πολύ η διασικασία κατασκευής του.
Το ποτενσιόμετρο είναι μία συσκευή η οποία περιέχει μία μεταβλητή αντίσταση. Καθώς κινείται το κινητό της μέρος δίνει τιμές (ρεύματος) από 0 έως 1000.
Συνδέσαμε το ποτενσιόμετρο σε μία πλακέτα Arduino ώστε να μπορούν τα δεδομένα να περνούν από το ποτενσιόμετρο προς τον υπολογιστή.
Χρειάστηκαν 2 προγράμματα προκειμένου να απεικονιστούν τα δεδομένα από το ποτενσιόμετρο στον υπολογιστή.
Το πρώτο πρόγραμμα γράφτηκε σε γλώσσα προγραμματισμού C, και "συντονίζει" τα δεδομένα που έρχονται από το ποτενσιόμετρο
προς τον υπολογιστή. Το δεύτερο πρόγραμμα γράφτηκε σε γλώσσα προγραμματισμού Java και είναι υπεύθυνο για την οπτική απεικόνιση των δεδομένων.
Τα ψηφιακά πλέον δεδομένα (οι τιμές δηλαδή που δίνει το ποτενσιόμετρο από 0 έως 1023), απεικονίζονται ως εξής:
Όταν υπάρχει μικρή απόκλιση των δεδομένων το γράφημα εμφανίζει μία ευθεία γραμμή.
Στην περίπτωση που η απόκλιση των δεδομένων είναι μεγαλύτερη, το γράφημα δείχνει μία συμπαγή γραμμή προς τα πάνω ή προς τα κάτω,
η οποία απεικονίζει το δικό μας "σεισμογράφημα".
Share
Μαθητές και εκπαιδευτικοί διοργανώσαμε μια διαδικτυακή ημερίδα με θέμα "Τα σχολεία μας μελετούν τους σεισμούς: Το ρήγμα της Πάρνηθας ... ας προετοιμαστούμε" μέσω της πλατφόρμας webex, με προσκεκλημένους τους υπόλοιπους μικρότερους ηλικιακά μαθητές του σχολείου μας, οι οποίοι μας παρακολούθησαν από τις αίθουσές τους, τους γονείς όλων των μαθητών, τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς των γειτονικών μας σχολείων, τους Συντονιστές Εκπαίδευσης, τον Δήμαρχο Αχαρνών καθώς και τον Σεισμολόγο κ. Χουλιάρα. Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν όλες οι δράσεις μας, τα αποτελέσματα και συμπεράσματα από την έρευνα που κάναμε, χρήσιμες συμβουλές, καθώς και ο σεισμογράφος μας.
Δημοσίευση της παρουσίασης στην ιστοσελίδα του σχολείου μας.
Δημοσίευση στην κυψέλη μας στην πλατφόρμα e-me και διαμοιρασμος με άλλες κυψέλες.