Oι Ήχοι των Άστρων

Community 2 members

ΟΙ ΗΧΟΙ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ

Διήμερο Εργαστήριο Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών

13 Δεκεμβρίου 2024 | Ελληνογερμανική Αγωγή

Οδός Δημητρίου Παναγέα, ΠΑΛΛΗΝΗ, ΑΤΤΙΚΗΣ / Χάρτης

17 Ιανουαρίου 2025 | Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (Κέντρο Επισκεπτών Θησείου)

Θησείο/ Χάρτης

Πώς η αστρονομική παρατήρηση μπορεί να εμπνεύσει την δημιουργία ήχου;

Τί είναι ηχοποίηση δεδομένων και πώς μπορεί να εφαρμοστεί για εκπαιδευτικούς σκοπούς;

Περιγραφή

Στο εργαστήριο εκπαιδευτικών με τίτλο "Οι Ήχοι των Άστρων" παρατηρούμε τον έναστρο ουρανό χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια και χρησιμοποιούμε ψηφιακές πλατφόρμες απεικόνισης του ουράνιου θόλου. Γνωρίζουμε μεθόδους μετατροπής δεδομένων σε ήχο δημιουργώντας τις δικές μας εκδοχές ηχοποίησης και ενισχύουμε τις διδακτικές μας πρακτικές μέσα από τον Ήχο αλλά και την Τέχνη της Μουσικής.

Διοργάνωση

Φιόρη Μεταλληνού, Φυσικός, Μουσικός, Ειδική Επιστήμων Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών
Αλέξανδρος Χιωτέλης, Φυσικός, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
Μανώλης Χανιωτάκης, Φυσικός, Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης Ελληνογερμανικής Αγωγής
Πέτρος Στεργιόπουλος, Μουσικός, Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης Ελληνογερμανικής Αγωγής

Πρόγραμμα

	Παρασκευή 13/12/2024, 17.30 - 20.30 Ελληνογερμανική Αγωγή		Παρασκευή 17/1/2025, 17.30 - 20.30 Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, εγκαταστάσεις Θησείου
17.30-17.40 17.40-17.50	Καλωσόρισμα. Παρουσίαση έργου PICO - Ε. Χανιωτάκης, Ελληνογερμανική Αγωγή	17.30-17.40	Καλωσόρισμα. Τι είναι το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών - Α. Χιωτέλλης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
17.50-18.10	Τί σημαίνει αστρονομική παρατήρηση; - Α. Χιωτέλλης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών	17.40-18.10	Σχέσεις Ηλίου - Γης και ηχοποίηση μαγνητοσφαιρικών δεδομένων - Φ. Μεταλληνού, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
18.10-18.30	Τί σημαίνει ηχοποίηση/ Παρουσίαση έργου SoundScapes - Π. Στεργιόπουλος, Ελληνογερμανική Αγωγή	18.10-18.30	Παρουσίαση ηχοποίησης μαγνητικής καταιγίδας - Μ. Carle και Β. Αγιομυργιαννάκης, Ιόνιο Πανεπ/μιο
18.40-19.50	Εργαστήριο εκπαιδευτικών: Συλλογή δεδομένων. Τοποθέτηση δεδομένων σε διάγραμμα. Εργασία ηχοποίησης	18.40-19.50	Παρουσιάσεις ηχοποιήσεων εκπαιδευτικών
20.00-20.30	Επίσκεψη στο Αστεροσκοπείο της Ελληνογερμανικής Αγωγής - Ε. Χανιωτάκης, Ελληνογερμανική Αγωγή	20.00-20.30	Ξενάγηση και παρατήρηση του Νυχτερινού Ουρανού μέσω του ιστορικού τηλεσκοπίου Δωρίδη

Προϋποθέσεις συμμετοχής:
Για τις ανάγκες του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί θα κληθούν να χρησιμοποιήσουν δικούς τους φορητούς υπολογιστές.
Η χορήγηση πιστοποίησης συμμετοχής προϋποθέτει την φυσική παρουσία εκπαιδευτικών και στους δυο τόπους διεξαγωγής του διημέρου.

Το διήμερο εργαστήριο παρέχεται δωρεάν.

Δηλώσεις συμμετοχής:
Η συμμετοχή δηλώνεται υποχρεωτικά στον σύνδεσμο https://forms.gle/koJzU3Ypjh6tvPsw5

Προθεσμία υποβολής δηλώσεων συμμετοχής (παράταση): Παρασκευή 13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2024, 12.00

ΟΔΗΓΟΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ 17ης Ιανουαρίου

Βήμα 1ο: Χρησιμοποιήστε υπολογιστή. Διατρέξτε τις παρουσιάσεις του εργαστηρίου της 13ης Δεκεμβρίου (βρίσκονται στην ενότητα ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ παρακάτω) και τις Δειγματικές δραστηριότητες της επόμενης ενότητας.

Βήμα 2ο: Δημιουργήστε τη δική σας προσέγγιση ηχοποίησης χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του Ωρίονα, περιγράφοντας σε μια παράγραφο πώς θα καθοδηγούσατε τους μαθητές σας να υλοποιήσουν την ηχοποίηση δεδομένων στην τάξη. Χρησιμοποιήστε εργαλεία ηχοποίησης όπως τα παραδείγματα ηχοποίησης παρακάτω (εργαλεία στις παραπομπές της ενότητας ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ).

Βήμα 3ο: ανεβάστε την περιγραφή σας στο πεδίο "Δημιουργήστε" της φόρμας σεναρίου εδώ (παραπομπή και στο "Σενάριο Μαθήματος" στην ενότητα ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ παρακάτω). Ανεβάστε επίσης πρόσθετα αρχεία, εφόσον υπάρχουν, στα τελευταία πεδία της φόρμας.

Βήμα 4ο: Παρακαλούμε συμπληρώστε το ακόλουθο ερωτηματολόγιο:
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeZ-2VSyKLpK2o8ld3aKJYYW8KHLCuoJZADRBbZbMwtAR9yAA/viewform?usp=sharing

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

A' Δειγματική δραστηριότητα: παράδειγμα ηχοποίησης από δεδομένα

Δείτε παρακάτω με αναλυτικά βίντεο ένα παράδειγμα ηχοποίησης δεδομένων χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα two-tones :

Ανέβασμα δεδομένων excel του Ωρίονα στην πλατφόρμα two tones και οδηγός χρήσης:

(κλικ στην εικόνα για βίντεο)

Ένα αποτέλεσμα ηχοποίησης δεδομένων του Ωρίονα:

(κλικ στην εικόνα για βίντεο)

Αλλαγή διάρκειας ηχητικού αρχείου (ταχύτητα αναπαραγωγής):

(κλικ στην εικόνα για βίντεο)

Εξαγωγή του αρχείου ήχου με το κουμπί "EXPORT" στον υπολογιστή σας και ανέβασμα στο τελευταίο πεδίο της φόρμας σεναρίου (παραπομπή και στο "Σενάριο Μαθήματος" στην ενότητα ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ παρακάτω):

(κλικ στην εικόνα για βίντεο)

B' Δειγματική δραστηριότητα: παράδειγμα ηχοποίησης από σχήμα

Μετατρέψτε το σχήμα ενός διαγράμματος (εν προκειμένω τα στίγματα των αστεριών στο σχήμα του Αστερισμού του Ωρίονα) σε ακολουθία μουσικών φθόγγων χρησιμοποιώντας την ψηφιακή διαφάνεια εικόνας (transparent image on screen) pureref (donationware) και τον διαδοχέα μουσικών γεγονότων online sequencer. Πειραματιστείτε με διαφορετικούς ήχους και ψηφιακά όργανα με κάθε αποτέλεσμα ηχοποίησης. Αλλάξτε την ένταση κάθε φθόγγου και δημιουργήστε ένα μοναδικό λινκ της σύνθεσής σας το οποίο μπορείτε να επεξεργαστείτε ξανά. Εξάγετε το αποτέλεσμα σε μορφή MIDI για να το μετατρέψετε σε παρτιτούρα που να μπορεί να ερμηνευθεί από φυσικά μουσικά όργανα.

Δείτε εδώ το αναλυτικό βίντεο - οδηγό σχηματικής ηχοποίησης του αστερισμού του Ωρίονα

(κλικ στην εικόνα για βίντεο)

Εγκαταστήστε στον υπολογιστή σας το πρόγραμμα pureref : https://pureref.com/download.php. (στο βίντεο: 0.00 - 0.50 | το κίτρινο στίγμα σημαίνει δεξί κλικ και το γαλάζιο στίγμα σημαίνει αριστερό κλικ)
Τρέξτε το πρόγραμμα pureref αφού το εγκαταστήσετε (βίντεο: 1.07 - 1.15)
Ανοίξτε ταυτόχρονα το online sequencer στον πλοηγό σας ή κάντε κλικ εδώ: https://onlinesequencer.net/ (βίντεο: 1.16 - 1.33)
Αντιγράψτε την εικόνα (βίντεο: 2.19 - 2.22 )
Κατευθυνθείτε στο pureref που βρίσκεται στην μπάρα εργασιών και επιλέξτε το ώστε να φανεί το γκρίζο πλαίσιο πάνω στο οποίο θα προβάλετε την διαφανή εικόνα (βίντεο: 2.25 - 2.27)
Κάνετε δεξί κλικ στο γκρίζο πλαίσιο και επιλέξτε Paste (βίντεο: 2.31 - 2.33)
Μετακινήστε την εικόνα στο διαφανές γκρίζο πλαίσιο με αριστερό κλικ (βίντεο: 2.38 - 2.44)
Μεταβείτε στο Online Sequencer που έχετε ανοίξει ήδη (βίντεο: 2.46 - 2.47)
Παρακολουθήστε τη συνέχεια

Η σχηματική ηχοποίηση του παραδείγματος βρίσκεται εδώ: https://onlinesequencer.net/4365369

Γ' Δειγματική δραστηριότητα: παράδειγμα ηχοποίησης με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης

Κατεβάστε την περιγραφή της δραστηριότητας ηχοποίησης με τίτλο "ΑΠΑΡΧΕΣ" σε μορφή φάσεων σεναρίου design-thinking εδώ

Διαβάστε τις λεπτομέρειες αξιοποίησης της Τεχνητής Νοημοσύνης που εφαρμόστηκαν σε αυτό το σενάριο εδώ

ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ

Σενάριο Μαθήματος: https://forms.gle/d6Wp69BDhgX38j6n7

Δεδομένα Ωρίωνα: 1) https://docs.google.com/spreadsheets/d/1hJ6R6x0s08L0x9GPF5l6c2e2vWMlyA_s/edit?gid=2077791857#gid=2077791857 2) http://connect.ea.gr/orion-data/

Εργαλεία : https://episteamousiki.athenarc.gr/index.php/category/efarmoges/

Εργαλείο Two-Tones: https://www.sonify.io/twotone/

STELLARIUM: https://stellarium-web.org/

Δειγματική δραστηριότητα: "Η Μελωδία της Γης" https://www.schoolofthefuture.eu/el/deigmatiki-drastiriotita-i-melodia-tis-gis

Αστερισμός του Ωρίονα (εικόνα):

Παρουσίαση κ. Αλέξανδρου Χιωτέλλη: https://www.schoolofthefuture.eu/el/paratirisiaki-astronomia
Παρουσίαση κ. Μανώλη Χανιωτάκη: https://www.schoolofthefuture.eu/el/pico-fysiki-gia-oloys
Παρουσίαση κ. Πέτρου Στεργιόπουλου: https://www.schoolofthefuture.eu/en/node/25156

Πόροι της κοινότητας: https://www.schoolofthefuture.eu/en/group/2786/osos-resources

Ερωτηματολόγιο εκπαιδευτικών: ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Φιόρη - Αναστασία Μεταλληνού

Η Δρ. Φιόρη – Αναστασία Μεταλληνού εργάζεται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) ως υπεύθυνη σε θέματα Επικοινωνίας της Επιστήμης, στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου. Είναι Εθνική Συντονίστρια Διάχυσης της Αστρονομίας της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης στην Ελλάδα. Έλαβε Πτυχίο Φυσικής και Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Φυσική Ατμόσφαιρας και Περιβάλλοντος από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στην Θεσσαλονίκη. Στην Διδακτορική Διατριβή της ασχολήθηκε με την «Ανάπτυξη και Εξασθένηση Μαγνητικών Καταιγίδων στο Γεωδιάστημα». Έχει συνεργαστεί με το Centre d’étude des Environnements Terrestre et Planetaires στο Παρίσι, το Κέντρο Ηλιακής Φυσικής της NASA στο Goddard Space Flight Center, στις ΗΠΑ και τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εργαστήριο Υπολογιστικών Συστημάτων, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Το ερευνητικό της υπόβαθρο αφορά στην προσομοίωση επιτάχυνσης φορτισμένων σωματιδίων στην γήινη μαγνητόσφαιρα κατά τη διάρκεια μαγνητικών καταιγίδων.

Έχει λάβει πτυχίο μονωδίας από το Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες στην Αθήνα και έχει φοιτήσει στην Σχολή Μελοδραματικής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Χρησιμοποιεί τον ήχο και την μουσική ως μέσο επικοινωνίας και διδασκαλίας της Αστρονομίας. Συνεργάζεται με το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και το Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου σε θέματα ηχοποίησης αστρονομικών δεδομένων. Δίνει διαλέξεις και αρθογραφεί με σκοπό την δημόσια κατανόηση της αστρονομίας και διαστημικής φυσικής προς τους μαθητές και το ευρύ κοινό. Οργανώνει και συμμετέχει σε βραδιές που συνδυάζουν την μουσική με την ποίηση και την αστρονομία.

Αλέξανδρος Χιωτέλλης

a chiotelis
Ο Δρ. Αλέξανδρος Χιωτέλλης είναι αστροφυσικός-ερευνητής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές του σπουδές στο Τμήμα Φυσικής του ΕΚΠΑ και συνέχισε σε μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδό στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης και του Άμστερνταμ, αντίστοιχα. Το ερευνητικό του αντικείμενο εστιάζει στις υπερκαινοφανείς εκρήξεις, δηλαδή το βίαιο και καταστροφικό τέλος που συνοδεύει το θάνατο ορισμένων άστρων. Έχει εργαστεί σε πολλά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας και του εξωτερικού και από την ερευνητική του δραστηριότητα έχουν προκύψει δεκάδες δημοσιεύσεις σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά με κριτές.

Παράλληλα έχει εργαστεί στο τομέα της εκπαίδευσης διδάσκοντας σε δημόσια σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Διαθέτει πανεπιστημιακή κατάρτιση στη ειδική αγωγή και είναι πιστοποιημένος εκπαιδευτής της γραφής τυφλών Braille και γνώστης της ελληνικής νοηματικής γλώσσας.

Από το 2023 εργάζεται στο Γραφείο Προέδρου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ως Υπεύθυνος Τύπου και Συντονισμού των δράσεων διάχυσης και επικοινωνίας της επιστήμης του φορέα. Κύριο αντικείμενο της εργασίας του είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση παιδαγωγικών προγραμμάτων και δράσεων διάχυσης της επιστήμης, εστιασμένες σε μαθητές και μαθήτριες που ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες (ακρίτες μαθητές/τριες, ΑμεΑ, μαθητές Ρομά, μαθητές με αναπηρίες όρασης κ.α.)

Eμμανουήλ Χανιωτάκης

Ο Eμμανουήλ Χανιωτάκης είναι Φυσικός με μεταπτυχιακό στην Πυρηνική και Σωματιδιακή Φυσική και Υποψήφιος Διδάκτορας στην Διδακτική των Φυσικών Επιστημών στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ. Από το 2015 απασχολείται ως ερευνητής στο τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης των Εκπαιδευτηρίων Ελληνογερμανική Αγωγή. Οι κύριες αρμοδιότητες του αφορούν τη σύνδεση της έρευνας αιχμής στη Φυσική με τη σχολική εκπαίδευση μέσα από: την δημιουργία, υλοποίηση και αξιολόγηση καινοτόμων δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της Διερευνητικής Διδασκαλίας Επιστημών (Inquiry Based Science Education) αξιοποιώντας τεχνολογίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών στη σχολική εκπαίδευση, την επιμόρφωση εκπαιδευτικών και τις δράσεις διάχυσης της επιστήμης. Από το 2020 είναι υπεύθυνος του Αστεροσκοπείου της Ελληνογερμανικής Αγωγής.

Πέτρος Στεργιόπουλος

Ο Πέτρος Στεργιόπουλος είναι διπλωματούχος απόφοιτος του Ωδείου Αθηνών και ερευνητής με σημαντικό υπόβαθρο στην μελέτη καινοτόμων τεχνολογιών για την διδασκαλία μουσικών οργάνων αλλά και την έρευνα για το Φλάουτο. Ως μέλος του ερευνητικού τμήματος της Ελληνογερμανικής Αγωγής, εργάστηκε στην έρευνα αιχμής με αντικείμενο μεθόδους διδασκαλίας μουσικών οργάνων με τη χρήση τεχνολογιών αναγνώρισης ήχου και παρακολούθησης παρτιτούρας (VEMUS 2008) αλλά και μαθησιακών συμπεριφορών σε πραγματικά και δυνητικά μαθησιακά περιβάλλοντα (simAULA 2012). Μελέτησε την εξ αποστάσεως διδασκαλία μουσικής με στόχο την δημιουργία απ’ ευθείας μεταδιδόμενων παραστατικών δρωμένων αμφίδρομης διάδρασης και πολλαπλών ακριτικών κόμβων σε συνθήκες στοιχειώδους δικτυακής υποδομής («Distance learning Music Agoge», 2009-2015, Οpen Discovery Space/ODS 2013). Εκτός από το σχεδιασμό καινοτόμων εκπαιδευτικών πρακτικών αλλά και δομών ταξινόμησης STEAM για τη Μουσική (ODS 2014), μελέτησε επίσης την ανάπτυξη δεξιοτήτων βαθύτερης μάθησης μέσα από την αξιοποίηση τρισδιάστατου σχεδιασμού, πολυτροπικής διάδρασης και ακουστικής προσομοίωσης δυνητικών μουσικών οργάνων σε σχολικό περιβάλλον (iMuSciCA 2019). Έκτοτε σχεδιάζει πρακτικές αξιοποίησης της παραστατικής πράξης ως μέσο διδασκαλίας επιστημών με τη χρήση τεχνολογίας (Global Science Opera, Learning Science Through Theatre). Ως επικεφαλής υλοποίησης και παιδαγωγικού σχεδιασμού έχει εργαστεί σε σειρά έργων ERASMUS+ και τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται στην μελέτη της ηχοποίησης δεδομένων για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Περισσότερα: https://sites.google.com/site/plagiavlia/